De Hardt is een park in Wuppertal. Het ligt tussen de stadsdelen Elberfeld en Barmen, op de Hardtberg, waarvan de top 95 m boven de rivier de Wupper uit steekt. Van overal op de Hardtberg hebben bezoekers een mooi uitzicht op het park en het dichtbevolkte stadslandschap. Op de heuvelruggen rond de stad liggen bossen, velden en parken, die zich deels tot in de binnenstad uitstrekken.
Op een steile helling in het oosten deel ligt het Hardtwald, dat doorloopt tot aan de rivier de Wupper en dat door de inwoners van Barmen en de Barmer Verschönerungsverein eind 19e eeuw tot een bospark werd omgevormd.
Het park ligt in het westen en bestaat uit vijf tuinkamers die tussen 1807 en 2007 volgens de vormgevingsrichtlijnen van de desbetreffende periodes zijn aangelegd. Bij het 200-jarige bestaan van het park zijn deze tuinkamers als tuinmonumenten op de monumentenlijst van de stad Wuppertal geplaatst.
De vanaf 1807 aangelegde romantische landschapstuin is een van de oudste door burgers geïnitieerde tuincomplexen in Duitsland. Een van de tuinkamers werd in 1882 ontworpen door de tuinarchitect Heinrich Siesmayer, die ook voor de koning van Pruisen werkte. De botanische tuin bestaat sinds 1890.
In 1807 is in opdracht van de arts Dr. Anton Diemel de romantische landschapstuin aangelegd die de basis vormde voor de Hardt, een van de oudste door burgers geïnitieerde tuincomplexen in Duitsland. Later werd deze landschapstuin volgens de oorspronkelijke vormgevingsideeën uitgebreid door er een braakliggende steengroeve in op te nemen; dit gedeelte was in 1882 klaar. Anders dan door de adel aangelegde tuinen herinneren deze vanaf 1817 door burgers geïnitieerde monumenten uitsluitend aan burgers die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor het welzijn van de hele gemeenschap.
In 1880 gaf de vereniging Hardt-Verein de tuinarchitect Heinrich Siesmayer (1817-1900), die ook voor de koning van Pruisen werkte, opdracht het Hardt-park verder uit te breiden. Deze uitbreiding werd in 1882 opgeleverd en wordt gekenmerkt door grote grasvelden die door groepen struiken en bomen worden omgeven. Op een groot aantal plekken openen zich hier kijkvensters op het in het dal gelegen stadsdeel Elberfeld en op andere delen van de tuin.
In 1954 is de bergrug die de verbinding vormt met het oostelijke deel van de Hardt omgevormd tot een weidse landschapstuin. Op het hoogste punt daarvan staat de Bismarck-toren, van waaruit men een indrukwekkend uitzicht heeft op grote delen van de met groene zones doorspekte stadsdelen van Wuppertal. In dit gedeelte van de tuin bevindt zich ook een rozentuin.
In 2007 werd, in samenhang met Regionale 2006, het terrein van de voormalige stadstuinderij volgens moderne inzichten omgevormd. Voor de hoofdingang van de botanische tuin werd een centraal plein aangelegd en er werden drie kassen gebouwd: een voor cactussen en vetplanten, een voor knol- en bolgewassen en een verwarmde kas voor tropische en subtropische planten. De rest van het terrein is omgevormd tot een weids park. Op het plein kwam een trapvormige waterval als levendig centraal element. ‘s Avonds wordt de tuin stemmig verlicht met kunstzinnige lichteffecten.
In 1890 werd gestart met de aanleg van de botanische tuin en in 1910 werd hij overgebracht naar zijn huidige locatie in de door de families Eller/Vogdt vanaf het begin van de 19e eeuw aangelegde landschapstuin. Een groep gebouwen omlijst de botanische tuin op het hoogste punt ervan. Deze groep bestaat uit een toren, namelijk de in 1838 tot ‘Elisenturm’ omgebouwde voormalige molen, en het in de 19e eeuw gebouwde landhuis (Villa Eller) met oranjerie. De Elisenturm is in de classicistische stijl gebouwd en het landhuis in de stijl van de neorenaissance.
De Elisenturm bevat een ronde zaal van hoge artistieke kwaliteit waarvan de wanden met rood marmerpleisterwerk zijn bezet. Gepleisterde cassettes met daarin bloemvormige pleisterornamenten sieren de koepels. Het uitkijkplatform biedt bezoekers een heerlijk panorama over deze monumentale tuin.
Het interieur van het landhuis is zorgvuldig uitgevoerd in de stijl van de neorenaissance. De oranjerie is afgewerkt met reliëftegels, met daarop kleurige guirlandes van bloemen en fruit. Ook de gevel van het landhuis wordt getooid met mozaïektegels met bloemen en fruit erop.
In de botanische tuin is een soortenrijke flora uit verschillende klimaatzones overal op aarde te zien. Vanwege de bijzondere topografie en de ligging op de zuidelijke helling kon de tuin prachtig worden vormgegeven. Een belangrijk thema in de tuin zijn de knol- en bolgewassen. Met name de welig groeiende alpenviooltjes (Cyclamen coum Mil. ssp. coum) en de wilde krokussen (Crocus tommasinianus Herb.) die in het voorjaar bloeien, zijn zeer indrukwekkend.
Naast planten die water opslaan zijn er ook vleesetende planten, zoals de venusvliegenvanger, in de tuin te zien.
Ook de nieuw aangelegde tuin met geneeskrachtige planten en kruiden is zeer interessant. De geneeskrachtige planten op de hoge perken zijn op basis van hun geschiktheid om verschillende ziekten te bestrijden ingedeeld en gelabeld.
In totaal treft men in dit complex ca. 4000 plantensoorten aan, waaronder ook tropische en subtropische planten.
Text: Dirk Fischer/Frank Telöken
Adres:
Gartendenkmal Hardt / Botanischer Garten
Elisenhöhe 1
42107 Wuppertal
Tel: 0202/563-4206
botanischergarten@stadt.wuppertal.de
www.botanischer-garten-wuppertal.de
www.wuppertal.de/bgw
www.wuppertals-gruene-anlagen.de
Eigenaar: Stad van Wuppertal
Openingstijden:
Botanische Tuin:
April-september 7:30-19:00
Oktober en maart 7:30-18:00
November-februari 7:30-16:30
Op zaterdag , zondag en feestdagen open van 09:00
Serres:
April-september 11:00-18:00
Oktober-maart 11:00-16:00
Andere kasssen zijn open voor het publiek op rondleidingen
Rondleidingen: Voor rondleidingen op een aantal thema’s kunt u contact opnemen : 0202/563-4206 of botanischergarten@stadt.wuppertal
Entree:
Vrij
Elisenturm:
Elisenhöhe 1, 42107 Wuppertal . Tijdens de zomer op zondag 15:00 – 17:00. elisenturm@elisenhoehe.de
Tentoonstelling:
Tentoonstelling over de geschiedenis van de Hardt binnen Elisenturm
Bismarckturm:
Reichsallee, 42285 Wuppertal. Zal door vrijwilligers worden geopend tijdens mooie dagen
Toeristische informatie:
Restaurant: Gelegen in het park en botanische tuin zijn “Cafe Elise”, “Hardtterrassen” en “Orangerie”. Zie www.elisenhoehe.de of contact 0202 / 94600730
Toiletten: Dicht bij Cafe Elise
Parkeren: Gratis parkeren bij beide entrees “Bismarckturm” en “Botanische Tuin”.
Kaart en informatie: Een kaart is beschikbaar voor download hier (met dank aan Vangenhassend , Düsseldorf ) . Een boek over de geschiedenis van de site is te koop bij Cafe Elise . Gratis informatiefolders kunnen worden opgehaald bij de “Gartenzimmers ” in de ” Villa Eller “, Elisenhöhe 1 ( dicht bij de Elisenturm )
Naambordjes: De meeste planten in de Botanische Tuin zijn gelabeld
Banken: Ja
Gemiddelde duur van het bezoek: 2 uur
Accessibililty: Alle belangrijke wegen zijn volledig toegankelijk
Honden: Botanische Tuin : Geen honden; Hardt : Honden aan de leiband.
Fietsen: Geen fietsen