In het Grugapark kunnen bezoekers heerlijk rustig ontspannen in het groen, leren van het moois dat de showtuinen en -kassen te bieden hebben en van een aantrekkelijk programma voor culturele en actieve vrijetijdsbesteding genieten.
Inmiddels staat het Grugapark voor de derde generatie Essenaren voor bloemenpracht, uitjes op zondag, concerten, spelen en recreëren in het groen, vuurwerk en feesten, treintje rijden en heel veel jeugdherinneringen.
Een wandeling door het park voert bezoekers onder andere door de dahliatuin met uitzicht op onder andere de botanische tuin die naast een collectie bomen en struiken in de rotstuin ook onderdak biedt aan een vijver en een waterval met drie kleinere watervallen. Tuinen voor rozen, vaste planten en exoten, een vijver met waterlelies, een boerentuin, een kruidentuin, een zintuigentuin, een rododendronvallei en een tuin met klim- en slingerplanten wisselen elkaar af.
In 1929 opende Gruga (de Große Ruhrländische Gartenbau-Ausstellung of grote tuinbouwexpositie voor het Ruhrgebied) zijn poorten en konden de bezoekers genieten van de geënsceneerde tuinarchitectuur en verlichte waterelementen.
In de Tweede Wereldoorlog werd Gruga zwaar beschadigd en na de oorlog werd het park in veranderde vorm opnieuw opgebouwd. In 1952 vond er opnieuw een tuinexpositie plaats. De bezoekers zagen nu hoe de voormalige strakke geometrie had plaatsgemaakt voor een natuurlijke parkvorm met vrij vormgegeven landschappen en zacht glooiende grasvlaktes.
Met de Bundesgartenschau van 1965 werden er nieuwe thema’s toegevoegd die tot op de dag van vandaag het gezicht van het park mede bepalen: spel, sport en actieve recreatie.
Het Grugapark met zijn licht glooiende terrein en oude bomen is een van de verrassingen van het Ruhrgebied. Een wandeling door het park voert bezoekers onder andere door de ronde dahliatuin met uitzicht op de botanische tuin die naast een collectie bomen en struiken in de rotstuin ook onderdak biedt aan een vijver en een waterval met drie kleinere watervallen. Tuinen voor rozen, vaste planten en exoten, een vijver met waterlelies, een boerentuin, een kruidentuin, een zintuigentuin, een rododendronvallei en een tuin met klim- en slingerplanten wisselen elkaar af.
Stedenbouwkundige parkgeschiedenis
In 1929 leverde de gemeente Essen met de Große Ruhrländische Gartenbau-Ausstellung (Gruga in het kort) een culturele en identiteitsbevestigende bijdrage aan het Ruhrgebied die nog altijd in de hele regio doorwerkt.
Dit was niet alleen te danken aan de expositiegedachte die aanknoopte bij de internationale kunst- en tuinbouwexposities van het decennium voor de Eerste Wereldoorlog (Düsseldorf, Mannheim, Darmstadt), maar ook aan het feit dat de bevolking van het Ruhrgebied zich met deze tuinexpositie voor het eerst een culturele eenheid voelde en dit ook zo naar buiten werd gebracht.
Het Ruhrgebied was zeer sterk getroffen door de economische, maatschappelijke en politieke herschikkingen van de negentiende eeuw en probeerde nu, na de economische geografische eenheid ook een culturele eenheid te ontwikkelen. De Große Ruhrländische Gartenbau-Ausstellung was een belangrijke stap in die richting. “Und sonntags in die Gruga” (En op zondag naar Gruga) was de slogan die jarenlang uiting gaf aan de beloning die de lokale bevolking had gekregen voor de ontberingen in de laatste jaren van de oorlog en de jaren van wederopbouw.
Gruga ontstond in de periode 1927 – 1929 op basis van ontwerpen van tuinarchitect Johann Gabriel. In 1927 werd met de aanpassingswerkzaamheden begonnen. Waar vandaag de dag dahlia’s, rozen en rododendrons bloeien, lag toen nog een braakliggend moerasgebied. Met de inspanningen van zo’n 1000 werklozen werd het braakliggende terrein binnen twee jaar tot een tuinlandschap omgevormd. De helft van de bomen uit de lanen van Essen kwam in Gruga terecht. Ondanks de nodige problemen waren de werkzaamheden stipt op tijd voor de opening van de expositie in juni 1929 klaar.
Een bijzonder kenmerk van Gruga in 1929 waren de losse thematische tuinkamers. Ze werden van elkaar gescheiden door rijen populieren, heggen, muren, trappen en pergola’s. Ook indertijd al stelde Gruga typische problemen van het Ruhrgebied aan de orde: in verschillende tuinen waren bijvoorbeeld planten die gevoelig waren voor rook en planten die daar niet gevoelig voor waren aangeplant.
De bezoekers flaneerden over grind langs de terrassen met zomerbloemen naar de dahlia-arena, luisterden naar muziek voor de radiotoren, inmiddels bekend als de Grugaturm, en bewonderden de waterkunst.
Het Rosencafé en de Grugaterrassen nodigden uit tot koffie, cake en dansen. En als het donker werd, waren de verlichte waterelementen en fonteinen mooie blikvangers.
Ideeën om het Gruga-terrein uit te breiden liepen begin jaren dertig in eerste instantie stuk op de steeds slechtere economische situatie. Vervolgens wilden de nationaalsocialistische machthebbers de locatie en het thema voor eigen gewin gebruiken: in 1938 hielden zij in Gruga de “tweede Rijksexpositie van de Duitse tuinbouw”. Het terrein werd nu vergroot tot 47 hectare. Nieuwe attracties waren het stoomtreintje, de kinderboerderij en de dagelijkse ochtendgymnastiek.
In de Tweede Wereldoorlog werd het “bloemenwonder aan de Ruhr” zwaar gebombardeerd. Tot de monetaire hervorming in 1948 verbouwden de nabijgelegen stedelijke ziekenhuizen op het terrein groenten en aardappelen voor hun patiënten.
In 1951 besloot de gemeente Essen dat Gruga opnieuw opgebouwd moest worden en wederom was het een tuinbouwexpositie die dit mogelijk maakte. Ondanks de korte voorbereidingstijd en gebrekkige financiële middelen was in 1952 de nieuwe, tweede grote tuinbouwexpositie voor het Ruhrgebied een feit. Waar de strakke geometrische vormen van 1929 en 1938 al hadden plaatsgemaakt voor een landschap met zacht glooiende grasvlaktes en weidse uitzichten, werden de vormgeving en het gebruik nog vooral bepaald door de herstelgeest van de naoorlogse jaren. Het duurde tot de jaren 60 voor de contouren van de pluralistische vrijetijdsmaatschappij zich begonnen af te tekenen en dit maakte nieuw beleid voor parken en vrije tijd nodig. Men ging niet langer vooral naar het Grugapark om passief van de natuur te genieten, maar men wilde hier ook steeds meer actief kunnen recreëren. Wederom was een tuinbouwexpositie de aanleiding voor een omvorming en nu werd Gruga uitgebreid met nieuwe sport- en recreatiegebieden, waardoor het totale oppervlak uitgroeide tot 70 hectare.
In het kader van deze Bundesgartenschau in 1965 is een straat verlegd, zijn de landschapsbruggen gebouwd die de oude en de nieuwe delen van het park met elkaar verbinden, is een bosdal dat de parkdelen van elkaar scheidde omgevormd tot de Margarethensee, een meer dat deze delen juist met elkaar verbindt, en zijn talloze sport- en spelgebieden in het park geïntegreerd. In 1985 zijn er glazen piramides gebouwd op de plek waar voorheen sierkassen stonden, waardoor nu ook planten uit zuidelijke klimaten in een moderne ambiance gepresenteerd kunnen worden.
Om te voldoen aan de behoefte aan een forum voor culturele evenementen is in 1987 de nieuwe orangerie geplaatst.
Met de tuinbouwexpositie van 1965 kreeg Gruga zijn huidige vorm. De botanische tuin en de zoölogische faciliteiten laten ook ecologische verbanden en het belang van het beschermen van dieren- en plantensoorten en de natuur zien.
Grugapark Essen
Informatiecentrum oranjerie
Virchowstr. 167a
45147 Essen, Duitsland
Hoofdingang Grugahalle, Norbertstraße 2
www.grugapark.de
Eigenaar:
Stadt Essen
Openingstijden:
Het hele jaar van 9.00 uur tot het donker
Prijzen:
Volwassenen EUR 4,00
Scholieren vanaf 15 jaar EUR 2,50
Kinderen en jeugd, 6 t/m 14 jaar EUR 1,20
Kinderen jonger dan 6 gratis
Cultuurprogramma en exposities:
Actuele informatie over het cultuurprogramma vindt u op de website www.grugapark.de .
Toeristische informatie:
- Café/Restaurant: Ja
- Wc: In het restaurant in het park en in de oranjerie
- Parkeren: Hoofdparkeerplaats bij de hoofdingang, deels betaald parkeren
- Toegang voor mindervaliden: Het park is grotendeels toegankelijk voor mensen met een mobiliteitsbeperking. Tuin voor blinden en slechtzienden.
- Programma voor kinderen: Ja
Overzichtskaart en verdere informatie over het park:
Plattegrond als download op www.grugapark.de. In het informatiecentrum in de oranjerie is ook informatiemateriaal te vinden.