Wie door het platteland rond Torhout trekt, komt bijna onvermijdelijk terecht aan het domein d’Aertrycke. De Gentse politicus August de Maere d’Aertrycke bouwde dit domein vanaf 1865 uit tot een riant buitenverblijf. Voor de bouw van het neogotische kasteel nam hij de Antwerpse architect Jozef Schadde onder de arm.
Tuinarchitect Louis Fuchs werd aangetrokken om het omringende landschapspark vorm te geven. De grote grasweiden en de vijvers worden visueel afgeschermd door eikenbos. Aan de rand ervan werden verschillende andere boomsoorten aangeplant om het schilderachtige effect van het park te versterken. De idyllische sfeer van het landschapspark wordt nog versterkt door twee folies aan de rand van de vijver, plaatsen waar een bootje kon aanmeren of waar de bewoners zich konden terugtrekken.
De Gentse familie de Potter d’Indoye kocht vanaf 1770 tientallen hectaren grond op het hoogste gedeelte van het zogenaamde ‘plateau van Wijnendaele’. Zij brachten systematisch dit bos- en heidegebied, dat bekend stond als de ‘Verloren Cost’, in cultuur. Het gebied werd doorsneden met kaarsrechte dreven. De meest vruchtbare kavels werden verpacht als landbouwgrond. Op de rest werd naaldbos aangeplant. In een uithoek van het domein bouwde de familie in de loop van de eerste helft van de 19e eeuw ‘d’Aardenhutte’, een jachtpaviljoen in een pittoreske neogotische stijl.
In 1865 kopt August de Maere Aertrycke en opdracht de bouw van een nieuwe neogotische kasteel en de vormgeving van en landschap park, volgens de plannen van Louis Fuchs, op dat moment een van de meest gerenommeerde architecten tuin in België.
Rond het kasteel liet August de Maere een uitgestrekt landschapspark aanleggen naar de plannen van Louis Fuchs, op dat ogenblik een van de belangrijkste tuinarchitecten in België. In het park wekte Fuchs met grote waterpartijen, kunstmatige reliëfs, open grasvelden en doeltreffend ingeplante bomengroepen een landschappelijke illusie op.
De achtergevel van het kasteel wordt weerspiegeld in een grote vijver, waarvan een zijarm tot in het bos doorloopt. Op de oever van de vijver werd een boothuis gebouwd. Het is een neoclassicistisch tempeltje, van waaruit men een uitstekend zicht op het kasteel en het omringende groen heeft.
Voor de tweede vijver, die voor het kasteel ligt, maakte Fuchs dankbaar gebruik van de aanwezige Mouwbeek. Deze werd verder uitgegraven tot een bochtige waterpartij die zich als een riviertje door het park slingert om uiteindelijk terug in het bos te verdwijnen. Op de oever werd een neoclassicistisch schuilhuisje of ‘badhuis’ gebouwd. Oorspronkelijk waren er nog meer gelijkaardige folies in het park te vinden.
In en aan de rand van de gazons werden allerhande boomsoorten geplant, die zorgen voor een kleurrijk effect dat varieert van seizoen tot seizoen. Men vindt hier onder andere een Mammoetboom, Japanse esdoorn, treurbeuken, paardekastanjes, tamme kastanje, platanen en Moerascypressen. In het bos werden slingerende wandelpaden aangelegd.
Met de aanleg van het park waren de bouwactiviteiten op het domein slechts voorlopig afgerond. Omstreeks 1890 werd aan de rand van de vijver een ijskelder gebouwd. De orangerie dateert van omstreeks 1900 en een tiental jaar later werd de hoeve uitgebreid. Het opmerkelijkste gebouw uit deze periode is ongetwijfeld de ronde duiventoren. Het lijkt er op dat Maurice de Maere hiermee het kasteeldomein nog wat meer prestige wilde geven. Tijdens het Ancien Regime mocht immers niet iedereen duiven houden, waardoor duiventorens een soort statussymbool waren.
Vanaf de noordelijke rand van het beboste gedeelte van het kasteelpark leidt een populierendreef naar de grafkapel van de familie de Maere d’Aertrycke. August de Maere liet de neogotische kapel in 1896 bouwen, enkele jaren voor zijn dood. De kapel staat op een heuveltje dat met rododendrons is aangeplant. Na het overlijden van August de Maere in 1900 bleven het kasteel en het domein in handen van de familie.
Het kasteel werd in 1990 ingericht als restaurant met congresfaciliteiten. Een deel van de hoeve werd herbestemd tot hotel en cafetaria. Het domein zelf wordt door het provinciebestuur van West-Vlaanderen beheerd en is het hele jaar door voor het publiek toegankelijk.
Adres: Kasteel en kasteelpark d`Aertrycke
Zeeweg 42
B-8820 Torhout
Tel.: 0800 20 021 (gratis)
Email: provincie@west-vlaanderen.be
Web: www.kasteeldaertrycke.be
www.west-vlaanderen.be/domeinen
Eigendom van: Provincie West-Flandern
Openingstijden:
Het kasteelpark is het hele jaar door toegankelijk.
Het kasteel is alleen toegankelijk voor private aangelegenheden.
Toegangsprijs: Vrije toegang
Toeristische informatie:
- Café/Restaurant: ja, met terras
- WC: ja
- Parkeren: gratis parkeren aan de ingang
- Kasteelhotel met 20 kamers.
- Zitbanken in het park: een paar
- Gemiddelde duur van het bezoek: 1 à 2 uur
- De hoofdpaden zijn toegankelijk voor personen met een beperking.
Overzichtskaart en meer informatie over het park:
- Aan de ingang is er een overzichtsplan
- Een plan van de tuin vind je op: www.kasteeldaertrycke.be/EV_grondplan_domein.html
- Naambordjes in het park en aan de planten: neen