In het zuidelijke deel van het Münsterland ligt kasteel Hovestadt aan een lus van de rivier de Lippe. Dit renaissancekasteel, waarvan de geschiedenis tot in de 13e eeuw gedocumenteerd is, is de residentie van de grafelijke familie von Plettenberg.
Het in de jaren 90 van de twintigste eeuw op basis van een historisch ontwerp uit de achttiende eeuw gerenoveerde park wekt de indruk van een typische, laat-barokke tuin van de Westfaalse landadel. Deze tuinen waren indertijd niet erg representatief en ook niet bedoeld voor bezichtiging. Ze waren meer bedoeld voor recreatiedoeleinden en om de eigenaars met hun gezinnen te onderhouden.
Het uitgebreide grachtensysteem rond het kasteel verdeelt ook het park in duidelijk van elkaar gescheiden tuingedeelten waaronder het eiland met het kasteel, een eiland met daarop een tuin, een halvemaanvormig openluchttheater van gesnoeide haagbeuken (een rariteit in Westfalen), een ‘bosquet’ met een cirkel van bomen, een vijver met goudvissen en een moestuin.
Het meest indrukwekkende aan de tuinen bij kasteel Hovestadt zijn de ruimtes die door hagen en bomen gevormd worden. Een bezoek aan het park is daarom vanaf het uitlopen van de knoppen in het voorjaar tot en met het vallen van de bladeren in de herfst zeer de moeite waard.
In het zuidelijke deel van het Münsterland ligt kasteel Hovestadt aan een lus van de rivier de Lippe. Dit oorspronkelijk als herenhuis met vier vleugels ontworpen gebouw staat op een eiland in een grote vijver.
De toegang tot de voorburcht is via twee poortgebouwen, die worden geflankeerd door vier gebouwen van één verdieping hoog. De voorburcht werd volgens de plannen van de barokke architect Johann Conrad Schlaun met deze gebouwen uitgebreid nadat het kasteel door de familie von Plettenberg werd overgenomen. In de langgerekte gebouwen bevinden zich de kapel van het kasteel en een oranjerie. Een laan van paardenkastanjes accentueert de van noord naar zuid lopende oprijlaan van het kasteel naar de poortgebouwen die halverwege door een optische oost-westas wordt doorkruist.
Ten oosten van de voorburcht liggen de door grachten omsloten tuinen. Deze zijn ook rond 1733 aangelegd, tegelijk met de uitbreiding van de voorburcht. Een ‘situatieschets met tuinen’ uit de achttiende eeuw, de enige historische bron over de tuin, toont de tuinen met geometrische vormen volgens Frans voorbeeld.
Tegen het einde van de achttiende eeuw waren er plannen om de tuinen in een meer landschappelijke stijl uit te breiden. Landbaumeister en architect Clemens August von Vagedes plande rondom het kasteel allerlei tuingedeelten waarmee hij de bestaande laat-barokke tuinen zorgvuldig wilde aanvullen. Kort voor de start van de aanleg ervan stierf von Vagedes echter op 35-jarige leeftijd en zijn plannen werden nooit meer uitgevoerd.
Na de bloeitijd waarin de tuinen intensief werden onderhouden en gebruikt, kregen ze steeds minder aandacht en verwilderden ze geleidelijk aan.
Pas in de jaren 90 van de twintigste eeuw kwamen er plannen op om de kasteeltuinen nieuw leven in te blazen. Ondanks dat er geen gedetailleerde ontwerpen uit de ontstaanstijd van de tuinen voorhanden waren, kon men aan de hand van overzichtstekeningen uit de achttiende eeuw vaststellen dat er aan de basisstructuur en de soort beplanting niets veranderd was. Het basisontwerp van de tuin kon daardoor tijdens een renovatie van 1994 tot 1997 grotendeels hersteld worden. Er werd besloten de vele heggen en bomen uit de negentiende eeuw die specifieke ruimtes omzomen te behouden en deze niet op te offeren aan het streven om een puur barokke stijl te herstellen. Sinds 1997 zijn de tuinen bij kasteel Hovestadt voor het publiek toegankelijk.
Hedendaagse bezoekers krijgen hier nu een interessante indruk van een typische, laat-barokke tuin van de Westfaalse landadel. Deze tuinen waren indertijd niet erg representatief en ook niet bedoeld voor bezichtiging. Ze waren meer bedoeld voor recreatiedoeleinden en om de eigenaars met hun gezinnen te onderhouden.
Het uitgebreide grachtensysteem rond het kasteel verdeelt ook het park in duidelijk van elkaar gescheiden tuingedeelten.
De voormalige moestuin, een door hoge windsingels omheinde tuin, wordt tegenwoordig als weide en voor het verbouwen van naaldbomen gebruikt. Doorblikken in de hagen laten nog altijd sporen zien van de optische noord-zuid as.
In het oosten vindt men het „Sternbusch“ met zijn door hoge heggen omzoomde acht paden die uitstralen vanuit een open middelpunt. De diagonale assen van dit padensysteem zijn van ondergeschikt belang; de noord-zuidas leidt naar het aansluitende bosquet met het openluchttheater.
In het zuiden van dit tuingedeelte ligt een soort van zaal die wordt omzoomd door een cirkel van machtige, grote lindebomen. Het openluchttheater bestaat uit een dubbele rij haagbeuken. De in de periode waarin de tuinen niet onderhouden werden doorgegroeide haagbeuken zijn inmiddels weer goed verzorgd. Bovenin de halvemaanvormige ruimte bevindt zich het ‘podium’ en de coulissen van hagen met zijgangen.
Een witte houten brug leidt naar het eiland met de tuin ten oosten van het kasteel. Dit rechthoekige, volledig in het water gelegen gebied, heeft de uitstraling van een bos gekregen. Een padensysteem langs de buitengrenzen ervan maakt een wandeling door dit gedeelte van de tuin met prachtige uitzichten op het kasteel en het omringende landschap mogelijk. Op de hoeken in het noord- en zuidwesten zijn kleine zitplaatsen uitgespaard. De oplettende kijker ziet in het midden van het tuineiland een groot, verlaagd vlak. Het is niet bekend of hier vroeger een vijver lag of misschien een zogeheten ‘Boulingrin’, een grasveld voor balspelen.
De tuin op het eiland met het kasteel is nu de privétuin van de grafelijke familie en is niet toegankelijk voor bezoekers.
Het meest indrukwekkende aan de tuinen bij kasteel Hovestadt zijn de ruimtes die door hagen en bomen gevormd worden. Een bezoek aan het park is daarom vanaf het uitlopen van de knoppen in het voorjaar tot en met het vallen van de bladeren in de herfst zeer de moeite waard.
Adres:
Schloss Hovestadt
Schloßstr. 1
59510 Lippetal / Hovestadt
Tel. 02923-526
Eigendom van: Friedrich Graf von Plettenberg
Openingstijden:
The castle ground can be visited. Castle island and castle are closed for the public.
The Baroque Garden can only be visited by guided tours.
Toegangsprijs:
Guided tour at 3,00 Euro per person. Groups up to 25 persons at 60,00 Euro.
Toeristische informatie:
Guided tours: The garden can be visited by guided tours. Please contact: Gemeinde Lippetal, Telefon 02923/980228, www.lippetal.de
Shop: No
Restaurant: No
WC: Public toilet in Herzfeld, Lippborger Str. 6
Parkeeren: Free parking at Gemeinde Lippetal, Rathaus II, Bahnhofstr. 1
Zitbanken in het park: Yes
Gemiddelde duur van het bezoek: 1 hour
Toegankelijk: yes
Events for children and young people: No
Map of site and additional information:
Historic map shown at entrance. Information leaflet available from honesty box (50 cent)
How to get there
By car: Motorway A2, exit 19 (Hamm-Uentrop) or exit 20 (Beckum) or motorway A44, exit 56 (Soest) or exit 57 (Soest-Ost)
By train/bus: Train stations in Beckum and Soest